MICHEL DEVORET KİMDİR?
Michel Devoret, 1953 yılında Paris, Fransa’da dünyaya gelen Fransız fizikçidir 79,67. Yale Üniversitesi’nde Frederick W. Beinecke Emeritus Professor of Applied Physics unvanına sahip olan Devoret, aynı zamanda Google Quantum AI’da Chief Scientist olarak görev yapmaktadır 67. Kuantum mekaniği elektronik (quantronics) alanının öncülerinden olan Michel Devoret, tek elektron pompası teknolojisi ve devre kuantum elektrodinamiği alanlarında çığır açan çalışmalar yapmıştır. 40 yıldan fazla süredir yapay atomlar inşa eden Devoret, kuantum bilgi işleme ve kuantum hesaplama teknolojilerinin gelişiminde kritik rol oynamış bir bilim insanıdır 68,67.
MICHEL DEVORET KAÇ YAŞINDA?
Michel Devoret, 1953 doğumlu olup 2025 itibarıyla 72 yaşındadır 79. Paris’te doğan Devoret, 72 yaşında Nobel Fizik Ödülü’nü almış olmasıyla bilim dünyasında uzun soluklu çalışmalarının meyvesini toplamıştır. 1970’li yıllardan beri aktif araştırma hayatını sürdüren Michel Devoret, 70’li yaşlarında bile Google Quantum AI’da görev alarak teknoloji dünyasının en önemli projelerinde yer almaya devam etmektedir.
MICHEL DEVORET NERELİ?
Michel Devoret, Paris, Fransa doğumludur 79,67. Fransız uyruklu olan Devoret, eğitim hayatını da Fransa’da tamamlamıştır. 1975 yılında Paris’teki École nationale supérieure des télécommunications’dan mezun olan Michel Devoret, doktora eğitimini University of Paris-Sud’da (şimdiki adıyla Paris-Saclay Üniversitesi) 1982 yılında tamamlamıştır 67,68. Daha sonra araştırma kariyerini geliştirmek için Amerika Birleşik Devletleri’ne taşınan Devoret, şu anda Yale Üniversitesi’nde yaşamaktadır.
MICHEL DEVORET HANGİ ÜNİVERSİTEDE ÇALIŞIYOR?
Michel Devoret, Yale Üniversitesi’nde Frederick W. Beinecke Emeritus Professor of Applied Physics unvanıyla görev yapmaktadır 79,68. 2002 yılında Yale Üniversitesi’ne katılan Devoret, aynı zamanda Yale Quantum Institute’de araştırma lideri olarak çalışmaktadır 68. Yale’deki pozisyonuna ek olarak, University of California, Santa Barbara’da da akademik bağlantıları bulunan Michel Devoret, Google Quantum AI’da Chief Scientist unvanıyla teknoloji sektöründe de aktif rol almaktadır 79,67. Yale’deki Applied Physics Nanofabrication Lab’ın direktörlüğünü de yürüten Devoret, kuantum bilgisayar araştırmalarında öncü laboratuvarları yönetmektedir.
MICHEL DEVORET NOBEL ÖDÜLÜ’NÜ NEDEN ALDI?
Michel Devoret, John Clarke ve John M. Martinis ile birlikte “elektrik devresinde makroskopik kuantum mekanik tünelleme ve enerji kuantizasyonunun keşfi” nedeniyle 2025 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştır 79,88,86. Bu çığır açan keşif, 1984 ve 1985 yıllarında UC Berkeley’de John Clarke’ın laboratuvarında doktora sonrası araştırmacı olarak çalıştığı dönemde gerçekleştirdiği deneylerden ortaya çıkmıştır 68. Üç bilim insanının çalışması, kuantum tünelleme fenomeninin makroskopik elektrik devrelerinde gözlemlenebileceğini kanıtlamış ve günümüzün kuantum teknolojileri devriminin temellerini atmıştır.
MICHEL DEVORET’İN BİLİMSEL ÇALIŞMALARI NELERDİR?
Michel Devoret’in en önemli bilimsel katkıları quantronics (kuantum mekaniği elektronik) alanındadır 67,68. Quantronics terimi, kuantum mekaniği ve elektronik kelimelerinin birleşiminden oluşan ve Devoret’in öncülük ettiği bir araştırma alanıdır. Bu alanda yaptığı başlıca çalışmalar şunlardır:
Quantronics ve Tek Elektron Pompası
Devoret, Daniel Esteve ve Cristian Urbina ile birlikte Saclay’da ‘quantronics group’u kurmuş ve bu alanda önemli keşifler yapmıştır 68. Tek elektron pompasının icadı, tünelleme geçiş süresinin ölçülmesi ve süperiletken yapay atomun ilk Ramsey saçakları gözlemi bu çalışmaların başlıca başarılarıdır.
Devre Kuantum Elektrodinamiği
Michel Devoret, Rob Schoelkopf ile birlikte devre kuantum elektrodinamiği alanının kurucularındandır 67. Bu teknoloji, süperiletken elektrik devrelerini kullanarak kuantum bilgi işlemcileri geliştirme konusunda yeni bir paradigma oluşturmuştur.
Kuantum Hata Düzeltme
Devoret’in son dönem çalışmaları arasında kuantum hata düzeltme ve hataya dayanıklı kuantum işlemler yer almaktadır 67. Google Quantum AI’daki çalışmaları bu alanda önemli ilerlemeler sağlamıştır.
MICHEL DEVORET HANGİ ÖDÜLLERI ALDI?
Michel Devoret, 2025 Nobel Fizik Ödülü’nden önce de birçok prestijli ödül almıştır:
Başlıca Ödülleri
- 1991: Fransız Bilimler Akademisi Ampère Ödülü (Daniel Esteve ile paylaşımlı) 68,67
- 1996: Hollanda Kraliyet Bilimler Akademisi Descartes-Huygens Ödülü 68,67
- 2004: Avrupa Fizik Derneği Europhysics-Agilent Ödülü 68,67
- 2013: John Stewart Bell Ödülü (Rob Schoelkopf ile paylaşımlı) 68,67
- 2014: Fritz London Memorial Prize 68,67
- 2021: Micius Quantum Prize 67
- 2024: Ulusal Bilimler Akademisi Comstock Fizik Ödülü 67
- 2025: Nobel Fizik Ödülü 79
Akademik Üyelikler
- 2003: Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi 68,67
- 2008: Fransız Bilimler Akademisi üyesi 68,67
MICHEL DEVORET’İN AKADEMİK KARİYERİ NASIL GELİŞTİ?
Michel Devoret’in akademik kariyeri Fransa’da başlamış ve uluslararası düzeyde gelişmiştir. 1975’te École nationale supérieure des télécommunications’dan mezun olduktan sonra University of Orsay’da moleküler kuantum fizik alanında lisansüstü çalışmalara başlamıştır 68. 1982’de Paris Üniversitesi’nden doktora derecesini alan Devoret, CEA-Saclay’da NMR üzerine çalışmıştır.
Berkeley’deki Kritik Dönem
Doktora sonrası UC Berkeley’de John Clarke’ın laboratuvarında makroskopik kuantum tünelleme üzerine yaptığı çalışmalar, Nobel Ödülü’nün temelini oluşturmuştur 68. Bu dönem, Devoret’in bilimsel kariyerinde dönüm noktası olmuştur.
Saclay’dan Yale’e Yolculuk
Fransa’ya döndükten sonra Saclay’da Director of Research unvanıyla çalışan Devoret, 2007-2012 yılları arasında prestijli Collège de France’da görev almıştır 68,67. 2002’den itibaren Yale Üniversitesi’ndeki pozisyonunu sürdüren Michel Devoret, günümüzde hem akademik hem de endüstriyel araştırmalarda aktif rol oynamaktadır.
MICHEL DEVORET’İN GOOGLE QUANTUM AI’DAKİ ROLÜ NEDİR?
Michel Devoret, Google Quantum AI’da Chief Scientist unvanıyla görev yapmaktadır 67. Bu pozisyonda, Google’ın kuantum bilgisayar geliştirme projelerinde stratejik liderlik rolü üstlenmektedir. Yale Üniversitesi’ndeki akademik çalışmalarını Google’daki endüstriyel araştırmalarla birleştiren Devoret, kuantum teknolojilerinin ticari uygulamalarının geliştirilmesinde önemli katkılar sağlamaktadır.
