Kentsel dönüşüm projelerinde yaşanan tahliye süreçlerinde vatandaşların en çok merak ettiği konuların başında kira yardımı ve tazminat hakları gelir. 2025 yılı itibarıyla 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çerçevesinde hangi durumlarda ne kadar kira yardımı alınabileceği, başvuru şartları ve haklar hakkında detaylı rehber sunuyoruz.
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Nedir? 2025 Güncel Durum
Kentsel dönüşüm kira yardımı, riskli yapı kararı verilen binalarda yaşayan veya çalışan kişilere, tahliye süreci boyunca geçici barınma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla verilen maddi destektir. Bu yardım, 6306 sayılı kanunun 6. maddesi gereğince sağlanmaktadır.
2025 Yılında Kira Yardımı Tutarları
Kentsel dönüşüm kira yardımı miktarları, bulunduğunuz ile ve durumunuza göre farklılık göstermektedir:
Konut Malikleri ve Kiracıları: Aylık 5.000 TL (5 aylık)
İşyeri Malikleri ve Kiracıları: Aylık 7.500 TL (5 aylık)
Gecekondu Sahipleri: Aylık 3.000 TL (2 aylık)
Kapıcı Dairesi Kullanıcıları: Aylık 4.000 TL (5 aylık)
Kimler Kentsel Dönüşüm Kira Yardımından Faydalanabilir?
2025 yılı itibarıyla kira yardımından faydalanabilecek kişi grupları şunlardır:
1. Konut ve İşyeri Malikleri
Riskli yapı kararı verilen binada tapu sahibi olan kişiler, mülkiyetlerinin türüne göre kira yardımı alabilirler. Malik olma durumu, tapu kaydıyla belgelenmeli ve fıli kullanım da mevcut olmalıdır.
2. Kiracılar (Konut ve İşyeri)
Riskli yapıda kiracı olarak ikamet eden veya işyeri işleten kişiler de kira yardımından faydalanabilir. Kiracılık durumu, resmi kira sözleşmesi ile belgelenmelidir.
3. Sınırlı Ayni Hak Sahipleri
İntifa hakkı, oturma hakkı gibi sınırlı ayni haklara sahip kişiler de kira yardımı kapsamındadır. Bu hakların tapu kayıtlarında yer alması gerekmektedir.
4. Gecekondu Sahipleri
2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanunu kapsamında gecekondu sahibi olan kişiler de yardım alabilir.
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Başvuru Şartları 2025
Kira yardımından faydalanmak için aşağıdaki şartların tamamının sağlanması gerekmektedir:
Temel Başvuru Şartları
Riskli Yapı Kararı: Binanız için yetkili kurumlarca riskli yapı kararı verilmiş olmalıdır.
Tahliye Kararı: İlgili idare tarafından tahliye kararı alınmış olmalıdır.
Fıli Kullanım: Başvuru tarihinden önce en az 1 yıl süreyle yapıda ikamet ediyor veya faaliyet gösteriyor olmalısınız.
Başka Konut Sahibi Olmama: Aynı il sınırları içinde başka konutunuz bulunmamalıdır.
Gerekli Belgeler
Başvuru için hazırlamanız gereken belgeler:
– Nüfus cüzdanı ve ikametgah belgesi
– Tapu senedi veya kira sözleşmesi
– Elektrik, su, doğalgaz faturası (fıli kullanımı gösteren)
– Banka hesap bilgileri
– Riskli yapı raporu
– Başvuru formu
Kira Yardımı Ödeme Süreçleri ve Süreleri
2025 yılında kira yardımı ödemelerinin nasıl ve ne kadar süreyle yapıldığı:
Ödeme Süreleri
Konut ve İşyeri Sahipleri: 5 aylık ödeme hakkı vardır.
Kiracılar: 5 aylık ödeme alırlar, ancak ek olarak taşınma masrafları için 2 aylık kira bedeli tutarında ek ödeme yapılır.
Gecekondu Sahipleri: 2 aylık ödeme hakkı mevcuttur.
Ödeme Yöntemi
Kira yardımı ödemeleri, başvuru sahibinin belirttiği banka hesabına aylık dönemler halinde yapılır. İlk ödeme, başvürünun kabul edilmesinden sonra 30 gün içinde gerçekleştirilir.
Kentsel Dönüşümde Ek Haklar ve Destekler
Kira yardımının yanı sıra kentsel dönüşümde faydalanabileceğiniz diğer haklar:
Taşınma Yardımı
Tahliye sürecinde taşınma masrafları için ek destek alabilirsiniz. Bu tutar, 2025 yılı için 15.000 TL olarak belirlenmiştir.
Geçici İskan Yardımı
Kira yardımı alamayan veya yetersiz bulan kişiler için belediyeler tarafından geçici iskan merkezleri kurulabilir. Bu merkezlerde ücretsiz barınma imkanı sağlanır.
Konut Kredisi Faiz Desteği
Kentsel dönüşüm kapsamında yeni konut almak isteyen kişiler, protokollü bankalardan alacakları konut kredilerine faiz desteği alabilirler. 2025 yılında bu destek %2 puan faiz indirimi şeklindedir.
2025’te Değişen Kentsel Dönüşüm Mevzuatı
2025 yılında kentsel dönüşüm konusunda yapılan önemli mevzuat değişiklikleri:
İtiraz Süreleri
Riskli yapı kararlarına karşı itiraz süreleri 15 gün olarak yeniden düzenlenmiştir. Daha önce 30 gün olan bu süre, hızlı karar alma amacıyla kısaltılmıştır.
Zorünlü Katılım Oranı
Kentsel dönüşüm projelerinde zorünlü katılım için gerekli çoğünlük oranı %67 olarak belirlenmiştir. Bu oran sağlandığında, katılmayan malik sayısı ne olursa olsun proje uygulanabilir.
Hızlı Kamulaştırma
Acele kamulaştırma prosedürü basitleştirilerek süreç hızlandırılmıştır. Artık 6 ay içinde kamulaştırma işlemleri tamamlanabilmektedir.
Kentsel Dönüşüm Hakları İçin Başvuru Süreci
Kentsel dönüşüm haklarınızdan faydalanmak için izlemeniz gereken adımlar:
1. Durum Tespiti
Binanız için riskli yapı kararı verilip verilmediğini ilgili belediye veya il müdürlüğünden öğrenin. Bu bilgiye e-Devlet üzerinden de ulaşabilirsiniz.
2. Belge Toplama
Başvuru için gerekli olan tüm belgeleri eksiksiz şekilde hazırlayın. Eksik belge durumunda başvürünuz reddedilebilir.
3. Resmi Başvuru
İlgili kurum (belediye, il müdürlüğü) nezdinde resmi başvürünuzu yapın. Başvuru, şahsen veya vekil aracılığıyla yapılabilir.
4. Takip Süreci
Başvürünuzun durumunu düzenli olarak takip edin. Ek belge istenirse belirlenen süre içinde teslim edin.
Kentsel Dönüşümde Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri
Kentsel dönüşüm sürecinde yaşanan yaygın problemler ve çözüm önerileri:
Kira Yardımı Gecikmesi
Problem: Onaylanan başvuruların ödeme süreçlerinin gecikmesi
Çözüm: Başvuru durumunuzu düzenli takip edin ve gecikme halinde ilgili kuruma başvürün
Yetersiz Tazminat
Problem: Belirlenen tazminat tutarının piyasa değerinin altında kalması
Çözüm: Ekspertiz raporu alarak itiraz edin, gerekirse mahkeme yoluna başvürün
Alternatif Konut Bulamama
Problem: Kira yardımı ile uygun konut bulamamak
Çözüm: Belediyenin sosyal konut projelerini araştırın, geçici iskan merkezlerini değerlendirin
Uzman Tavsiyeleri: Kentsel Dönüşüm Sürecinde Dikkat Edilecekler
Kentsel dönüşüm sürecinde haklarınızı korumak için uzman tavsiyeleri:
Hukuki Destek Alın
Kentsel dönüşüm süreci karmaşık hukuki konulardır. Uzman bir avukattan destek almaktan çekinmeyin.
Belgeleri Saklayın
Süreç boyunca aldığınız tüm belgeleri, yazışmaları ve fotoğrafları güvenli şekilde saklayın.
Hakları Bilin
6306 sayılı kanunu okuyun ve haklarınızı tam olarak bilin. Bilgisizlik nedeniyle hak kaybı yaşamayın.
Sürelerimi Kaçırmayın
İtiraz süreleri, başvuru süreleri gibi kritik tarihleri kaçırmayın. Takvim tutarak takip edin.
